بررسی شیوع آلودگی به شپش سر در دانش آموزان مدارس ابتدایی استان گیلان در سال تحصیلی ۸۲ـ۱۳۸۱

چکیده مقدمه:آلودگی به شپش سر یکی از بیماری های شایع در کودکان است. اولین علامت شاخص درآلودگی به شپش سر خارش شدیدی است که در اثر خونخواری از بدن میزبان ایجاد می گردد.آسیب های ایجاد شده در ناحیه پوست سر وگردن به وسیله شپش زمینه را برای عفونت های ثانویه باکتریایی فراهم می کند. هدف: تحقیق حاضر که نوعی مطالعه توصیفی است، به منظور بررسی شیوع آلودگی به شپش سر در دانش آموزان مدارس ابتدایی استان گیلان در سال تحصیلی 82-1381 انجام گرفت. مواد و روش ها: 2906 نفر از دانش آموزان که به روش نمونه گیری خوشه ای از میان دانش آموزان پایه های اول تا پنجم مدارس ابتدایی استان گیلان انتخاب شده بودند، توسط مربیان آموزش دیده و با استفاده از ابزارهایی چون ذره بین و پنس مورد بررسی قرار گرفتند. در ضمن دانش آموزان به پرسشنامه ای حاوی اطلاعاتی در خصوص وضعیت شخصی، خانوادگی و اجتماعی پاسخ دادند. اطلاعات با استفاده از آزمون مجذور کای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: در این پژوهش از 2906 دانش آموز مورد مطالعه، تعداد 129 نفر (5/4 درصد) آلوده به شپش سر بودند که از این تعداد در تمامی موارد تخم شپش (رشک) مشاهده گردید. آلودگی در مدارس دخترانه 7/5 و در مدارس پسرانه 3/3 درصد بوده و میزان آلودگی در شهر 2/3 درصد و در روستا 7/5 درصد بوده است. هم چنین از نظر آماری تفاوت معنی داری بین آلودگی به شپش سر و متغیرهای میزان تحصیلات والدین، شغل پدر، حضور مربی بهداشت، میزان آگاهی، پایه تحصیلی وجود داشت و از نظر آماری رابطه معنی داری بین آلودگی و شغل مادر وجود نداشت. نتیجه گیری: نتایج نشان داده است که 5/4 درصد دانش آموزان ابتدایی استان گیلان مبتلا به شپش سر بوده اند. شیوع بیماری در میان دانش آموزان دختر بیش از پسر و در میان دانش آموزان مدارس مناطق روستایی بیش از دانش آموزان مناطق شهری بوده است. از سوی دیگر، نتایج نشان داده است که شیوع فراوانی شپش سر در میان دانش آموزان گیلانی کمتر از میانگین درصدهای مشاهده شده در تحقیقات انجام شده در داخل و خارج کشور بوده است. با توجه به نتایج حاصله از آزمون متغیرهای داده شده مشخص گردید که میزان تحصیلات والدین، حضور مربی بهداشت، شغل پدر، میزان آگاهی دانش آموزان و پایه تحصیلی در میزان آلودگی بین دانش آموزان نقش بسزایی دارد.